Cách lập bảng cân đối kế toán theo quy định mới nhất

Bảng cân đối kế toán là một trong những báo cáo quan trọng của doanh nghiệp, phản ánh toàn bộ giá trị tài sản hiện có của doanh nghiệp và nguồn hình thành nên tài sản đó. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách lập bảng cân đối kế toán theo quy định mới nhất.

1. Căn cứ lập bảng cân đối kế toán

Bảng cân đối kế toán được lập dựa trên các tài liệu ban hành để làm căn cứ lập, cụ thể:

• Bảng cân đối kế toán năm trước (để trình bày cột đầu năm)
• Số liệu sổ kế toán tổng hợp
• Sổ, thẻ kế toán chi tiết hoặc bảng tổng hợp chi tiết
• Điều 112 thông tư 200/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính
• Thông cái tài chính trong năm

2. Nguyên tắc lập bảng cân đối kế toán

Bảng cân đối kế toán được lập dựa trên nguyên tắc chung của Bộ Tài chính và phải đạt chuẩn mực kế toán số 21. Dưới đây là một số nguyên tắc cơ bản trong cách lập bảng cân đối kế toán, doanh nghiệp cần lưu ý khi lập bảng cân đối kế toán.

Phân chia các khoản mục Tài sản và Nợ

Dựa vào thời gian kinh doanh của doanh nghiệp sẽ có những khác biệt rõ ràng khi tách các khoản mục chia thành ngắn hạn và dài hạn

• Đối với doanh nghiệp có thời gian kinh doanh, hoạt động ổn định trong 12 tháng

+ Dài hạn: Tài sản và Nợ phải trả được thu hồi hoặc thanh toán từ 12 tháng trở lên từ lúc thông cáo
+ Ngắn hạn: Tài sản và Nợ phải trả được thu hồi hoặc thanh toán không quá 12 tháng kể từ lúc thông cáo

• Đối với doanh nghiệp có thời gian kinh doanh > 12 tháng

+ Dài hạn: Tài sản và nợ phải trả được thu hồi hoặc thanh toán trong thời kỳ dài hơn một chu kỳ kinh doanh thông thường
+ Ngắn hạn: Tài sản và Nợ phải trả được thu hồi hoặc thanh toán trong vòng một chu kỳ kinh doanh thông thường

• Đối với doanh nghiệp có tính chất hoạt động không phân biệt được chu kỳ kinh doanh

Tài sản và Nợ phải trả được thể hiện theo tính thanh khoản giảm dần

Loại trừ các tài khoản số dư nội bộ

Trường hợp công ty mẹ và chi nhánh trực thuộc không có tư cách pháp nhân thì công ty mẹ phải thực hành loại bỏ các số dư nội bộ (các khoản cho vay nội bộ, các khoản thu chi…)

Linh hoạt trong trình bày bảng cân đối kế toán

Tùy thuộc vào từng doanh nghiệp, kế toán có thể không trình bày các định mức không có số liệu và đánh lại các số thứ tự của các định mức trên theo nguyên tắc liên tiếp cho từng phần khác nhau. Do đó cách lập bảng cân đối kế toán của các doanh nghiệp sẽ

3. Hướng dẫn lập bảng cân đối kế toán

Cách lập bảng cân đối kế toán theo quy định mới nhất được dựa trên mẫu bảng cân đối kế toán B01-DNN năm 2021.

TÀI SẢN	Mã số	Tổng số các mục trong sổ Kế toán
1	2	3
A – Tài sản ngắn hạn	100	= Mã số 110 + Mã số 120 + Mã số 130 + Mã số 140 + Mã số 150.
I. Tiền và các khoản tương đương tiền	110	= Mã số 111 + Mã số 112
1. Tiền	111	Mục Tiền mặt (111), Tiền gửi ngân hàng (112)  và Tiền đang chuyển (113)
2. Các khoản tương đương tiền	112	Mục Tiền gửi có kỳ hạn (1281) và Các khoản đầu tư khác Duy trì đến ngày đáo hạn (1288). (lưu ý các khoản đầu tư có thời hạn thu hồi không quá 3 tháng)
II. Đầu tư tài chính ngắn hạn	120	= Mã số 121+ Mã số 122 + Mã số 123
1. Chứng khoán kinh doanh	121	Mục Chứng khoán kinh doanh (121) + Dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh (122)
2. Dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh	122	Mục Dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh (2291) và được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( … ).
3. Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn	123	Mục 1281 , 1282 , 1288

III. Các khoản phải thu ngắn hạn	130	= Mã số 131 + Mã số 132 + Mã số 133 + Mã số 134 + Mã số 135 + Mã số 136 + Mã số 137 + Mã số 139.
1. Phải thu ngắn hạn của khách hàng	131	Mục Phải thu của khách hàng (131)
2. Trả trước cho người bán	132	Mục Phải trả cho người bán (331)
3. Phải thu nội bộ ngắn hạn	133	Mục: 1362, 1363, 1368 trên Sổ kế toán chi tiết mục 136
4. Phải thu theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng	134	Mục Thanh toán theo tiến độ kế hoạch giao kèo xây dựng (337).
5. Phải thu về cho vay ngắn hạn	135	Mục  Cho vay (1283)
6. Phải thu ngắn hạn khác	136	Mục: 1385, 1388, 334, 338, 141, 244.
7. Dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi	139	Mục Dự phòng phải thu khó đòi (2293), được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( … ).
IV. Hàng tồn kho	140	= Mã số 141 + Mã số 149
1. Hàng tồn kho	141	Mục 151 – Hàng mua đang đi đường (151), Nguyên liệu, vật liệu (152), Công cụ, dụng cụ (153), Chi phí làm ra , kinh dinh dở dang (154), Thành phẩm (155), Hàng hóa (156), Hàng gửi đi bán (157), Hàng hoá kho bảo thuế (158)

2. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho	149	Mục Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (2294), chi tiết dự phòng cho các khoản mục được trình bày là hàng tồn kho trong chỉ tiêu thể hiện với Mã số 141 và được ghi bằng số âm theo nằm trong dấu ngoặc đơn: ( … ).
V. Tài sản ngắn hạn khác	150	= Mã số 151 + Mã số 152 + Mã số 153 + Mã số 154 + Mã số 155
1. Chi phí trả trước ngắn hạn	151	Mục Chi phí trả trước (242)
2. Thuế GTGT được khấu trừ	152	Mục Thuế giá trị gia tăng được khấu trừ (133)
3. Thuế và các khoản khác phải thu Nhà nước	153	Mục Thuế, một số khoản phải nộp Nhà nước ( 333) và trên Sổ kế toán chi tiết mục 333.
4. Giao dịch mua bán lại trái phiếu cho Chính phủ	154	Mục Giao dịch mua bán lại trái phiếu cho Chính phủ (171).
5. Tài sản ngắn hạn khác	155	Mục Đầu tư khác (2288)
B – TÀI SẢN DÀI HẠN	200	= Mã số 210 + Mã số 220 + Mã số 230 + Mã số 240 + Mã số 250 + Mã số 260
I. Các khoản phải thu dài hạn	210	= Mã số 211 + Mã số 212 + Mã số 213 + Mã số 214 + Mã số 215 + Mã số 216 + Mã số 219
1. Phải thu dài hạn của khách hàng	211	Mục Phải thu của khách hàng (131), mở  theo từng khách hàng

2. Trả trước cho người bán dài hạn	212	Mục Phải trả cho người bán (331), mở theo từng người bán
3. Phần vốn kinh doanh ở những  đơn vị trực thuộc	213	Mục Vốn kinh doanh ở các chức vụ trực thuộc (1361)
4. Phải thu nội bộ dài hạn	214	Mục 1362 , 1363 , 1368 trên Sổ kế toán chi tiết mục 136
5.  Phải thu về cho vay dài hạn	215	Mục Cho vay (1283)
6. Chi phí dự phòng phải thu dài hạn khó đòi	219	Mục Dự phòng phải thu khó đòi (2293), chi tiết ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( … ).
II. Tài sản cố định	220	= Mã số 221 + Mã số 224 + Mã số 227
1. Tài sản cố định hữu hình	221	= Mã số 222 + Mã số 223
Nguyên giá	222	Mục Tài sản cố định hữu hình (221)
Giá trị hao mòn luỹ kế	223	Mục Hao mòn TSCĐ hữu hình (2141), và được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( … ).
2. Tài sản cố định thuê tài chính	224	= Mã số 225 + Mã số 226

Nguyên giá	225	Mục Tài sản một mực thuê tài chính (212)
Giá trị hao mòn luỹ kế	226	Mục Hao mòn Chia Tài sản một mực thuê tài chính (2142), và được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( … ).
3. Tài sản cố định vô hình	227	= Mã số 228 + Mã số 229
Nguyên giá	228	Mục “Tài sản một mực vô hình” (213)
Giá trị hao mòn luỹ kế	229	Mục Hao mòn TSCĐ vô hình (2143), và được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( … ).
III. Bất động sản đầu tư	230	= Mã số 231 + Mã số 23
Nguyên giá	231	Mục “Bất động sản đầu tư” (217)
Giá trị hao mòn luỹ kế	232	Mục “Hao mòn đình trệ sản đầu tư” (2147), và được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( … ).
IV. Tài sản dở dang dài hạn	240	240 = Mã số 241 + Mã số 242
1. Các loại chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang có thời gian kéo dài	241	241: Mục Chi phí làm ra , kinh dinh dở dang (154) và số dư Có chi tiết của mục Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (2294).

2. Chi phí xây dựng cơ bản dở dang	242	242: Mục Xây dựng căn bản dở dang (241)
V. Đầu tư tài chính dài hạn	250	= Mã số 251 + Mã số 252 + Mã số 253 + Mã số 254 + Mã số 255.
1. Đầu tư vào công ty con	251	Mục Đầu tư vào công ty con (221).
2. Đầu tư vào công ty liên doanh hoặc công ty liên kết	252	Mục Đầu tư vào công ty liên doanh , liên kết (222)
3. Đầu tư khác vào công cụ vốn	253	253: Mục Đầu tư góp tiền vào chức vụ khác (2281)
4. Dự phòng đầu tư tài chính có thời gian dài hạn	254	254: Mục Dự phòng tổn thất đầu tư vào chức vụ khác (2292), và được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( … ).
5. Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn	255	Mục 1281, 1282, 1288
VI. Tài sản dài hạn khác	260	= Mã số 261 + Mã số 262 + Mã số 268
1. Chi phí trả trước dài hạn	261	Mục Chi phí trả trước (242)
2. Tài sản thuế thu nhập hoãn lại	262	Mục Tài sản thuế ngày công hoãn lại (243)

3. Tài sản dài hạn khác	268	Mục 2288
Tổng cộng tài sản (270 = 100 + 200)	270	= Mã số 100 + Mã số 200
C – Nợ phải trả	300	= Mã số 310 + Mã số 330
I. Nợ ngắn hạn	310	= Mã số 311 + Mã số 312 + Mã số 313 + Mã số 314 + Mã số 315 + Mã số 316 + Mã số 317 + Mã số 318 + Mã số 319 + Mã số 320 + Mã số 321 + Mã số 322 + Mã số 323 + Mã số 324
1. Phải trả người bán ngắn hạn	311	Mục Phải trả cho người bán (331), mở chi tiết cho từng người bán
2. Người mua trả tiền trước trong thời gian ngắn hạn	312	Mục Phải thu của khách hàng (131), mở chi tiết cho từng khách hàng
3. Thuế và các khoản phải nộp cho nhà nước	313	Mục Thuế và các khoản phải nộp nhà nước (333)
5. Phải trả người lao động	315	Mục Phải trả người lao động (334)
6. Chi phí phải trả ngắn hạn	316	Mục Chi phí phải trả (335)
7. Phải trả nội bộ ngắn hạn	317	Mục 3362 , 3363 , 3368

8. Phải trả theo tiến độ kế hoạch dựa trên mục hợp đồng xây dựng	318	Mục Thanh toán theo tiến độ kế hoạch giao kèo xây dựng (337)
9. Doanh thu chưa thực hiện  trong thời gian ngắn	319	Mục Doanh thu chưa thực hiện (3387)
10. Phải trả ngắn hạn khác	320	Mục 338 , 138 , 344.
11. Dự phòng phải trả ngắn hạn	321	Mục Dự phòng phải trả (352)
12. Quỹ khen thưởng, phúc lợi	322	Mục Quỹ khen thưởng , phúc lợi (353)
13. Quỹ bình ổn giá	323	Mục Quỹ bình ổn giá (357)
14. Giao dịch mua bán lại trái phiếu cho Chính phủ	324	Mục Giao dịch mua bán lại trái phiếu cho Chính phủ (171)
II. Nợ dài hạn	330	= Mã số 331 + Mã số 332 + Mã số 333 + Mã số 334 + Mã số 335 + Mã số 336 + Mã số 337 + Mã số 338 + Mã số 339 + Mã số 340 + Mã số 341 + Mã số 342 + Mã số 343.
1. Phải trả người bán dài hạn	331	Mục Phải trả cho người bán (331) , mở cho Riêng từ cái bán
2. Chi phí phải trả dài hạn	332	Mục Phải thu của khách hàng (131), mở chi tiết cho từng khách hàng

3. Phải trả nội bộ về vốn kinh doanh	333	Mục Phải trả nội bộ về vốn kinh doanh (3361)
4. Phải trả nội bộ dài hạn	334	Mục 3362 , 3363 , 3368
5. Doanh thu chưa thực hiện trong khoảng thời gian dài hạn	335	Mục Doanh thu chưa thực hiện (3387)
6. Phải trả dài hạn khác	336	Mục 338, 344
7. Vay và nợ thuê tài chính dài hạn	337	Mục: 341 và Cuối cùng tìm được của số dư Có mục 34311 trừ ( – ) dư Nợ mục 34312 cộng ( + ) dư Có mục 34313
8. Trái phiếu chuyển đổi	338	Mục Trái phiếu chuyển đổi (3432)
9. Thuế thu nhập hoãn lại phải trả	339	Mục Cổ phiếu biệt đãi (41112)
10. Dự phòng phải trả dài hạn	340	Mục Dự phòng phải trả (352)
11. Quỹ phát triển khoa học và công nghệ	341	Mục Quỹ phát triển khoa học và công nghệ (356)
D – VỐN CHỦ SỞ HỮU	400	= Mã số 410 + Mã số 430

I. Vốn chủ sở hữu	410	= Mã số 411 + Mã số 412 + Mã số 413 + Mã số 414 + Mã số 415 + Mã số 416 + Mã số 417 + Mã số 418 + Mã số 419 + Mã số 420 + Mã số 421 + Mã số 422
1. Vốn góp của chủ sở hữu	411	Mục Vốn góp của chủ sở hữu (4111)
2. Thặng dư vốn cổ phần	412	Mục Thặng dư vốn cổ phần (4112)
3. Quyền chọn chuyển đổi trái phiếu	413	Mục Quyền chọn chuyển đổi trái khoán (4113)
4. Vốn khác của chủ sở hữu	414	Mục Vốn khác (4118)
5. Cổ phiếu quỹ	415	Mục Cổ phiếu quỹ (419), và được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( … ).
6. Chênh lệch đánh giá lại tài sản	416	Mục Chênh lệch đánh giá lại tài sản (412). Trường hợp mục 412 có số dư Nợ thì định mức này được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( … ).
7. Chênh lệch tỷ giá hối đoái	417	Mục Chênh lệch tỷ giá hối đoái (413). Trường hợp mục 413 có số dư Nợ thì định mức này được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( … )
8. Quỹ đầu tư phát triển	418	Mục Quỹ đầu tư phát triển (414).
9. Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp	419	Mục Quỹ hỗ trợ sắp đặt doanh nghiệp (417).

10. Quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu	420	Mục Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu (418)
11. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối. Bao gồm các phần:  – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối lũy kế kéo dài  đến cuối kỳ trước  – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ở trong kỳ này	421 421a 421b	Mục Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ở năm trước (4211) cộng với số dư Có chi tiết của mục Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trong năm nay (4212), chi tiết số lợi nhuận lũy kế từ đầu năm kéo dài đến đầu kỳ thông tin.
12. Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản	422	Mục Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản (441)
II. Nguồn kinh phí và quỹ khác	430	= Mã số 431 + Mã số 432
1. Nguồn kinh phí	431	Số chênh lệch giữa số dư Có của mục Nguồn kinh phí sự nghiệp (461) với số dư Nợ mục Chi sự nghiệp (161)
2. Nguồn kinh phí đã hình thành lên nguồn tài sản cố định	432	Mục Nguồn kinh phí đã hình thành lên tài sản cố định (466)
Tổng cộng nguồn vốn (440 = 300 + 400)	440	= Mã số 300 + Mã số 400

4. Một số lưu ý khi lập bảng cân đối kế toán

• Đối với trình bày các chỉ tiêu bảng cân đối kế toán khi doanh nghiệp hoạt động không liên tục

+ Không cần phân tách tài sản ngắn hạn hay dài hạn
+ Không trình bày các chỉ tiêu dự phòng do các tài sản và nợ phải trả đã được đánh giá lại theo giá trị thuần có thể thực hiện được

• Đối với doanh nghiệp hoạt động liên tục, một số chỉ tiêu có phương pháp khác cách lập bảng cân đối kế toán

+ Chỉ tiêu “Chứng khoán kinh doanh” (121): Doanh nghiệp không trình bày chỉ tiêu “Dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh” do số dự phòng giảm giá được ghi giảm trực tiếp vào giá trị ghi sổ của chứng khoán kinh doanh
+ Doanh nghiệp không phải trình bày chỉ tiêu “Dự phòng đầu tư tài chính dài hạn” do số dự phòng được ghi giảm trực tiếp vào giá trị ghi sổ của các khoản đầu tư
+ Doanh nghiệp không phải trình bày chỉ tiêu “Dự phòng phải thu khó đòi” do số dự phòng được ghi giảm trực tiếp vào giá trị ghi sổ của các khoản phải thu
+ Doanh nghiệp không cần trình bày chỉ tiêu “Dự phòng giảm giá hàng tồn kho” bởi số dự phòng giảm giá được ghi giảm trực tiếp vào giá trị ghi sổ của hàng tồn kho
+ Doanh nghiệp không phải trình bày chỉ tiêu “Hao mòn lũy kế” do khấu hao đã được ghi giảm trực tiếp vào giá trị sổ sách của tài sản

Trên đây là toàn bộ những hướng dẫn về cách lập bảng cân đối kế toán, kế toán doanh nghiệp cần lưu ý để hạn chế tối đa những sai sót trong quá trình thực hiện.

Đối với các doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp mới thành lập còn gặp nhiều khó khăn trong việc bảng cân đối kế toán bởi những hạn chế về chi phí ảnh hướng đếncông tác tuyển dụng, xây dựng đội ngũ kế toán, trả lương, thuê văn phòng. Chính vì vậy, sử dụng dịch vụ kế toán tại các đơn vị cung cấp dịch vụ sẽ giúp doanh nghiệp quản lý, kiểm soát các hoạt động với ngân hàng một cách dễ dàng, thuận lợi.

Để tìm hiểu thêm hàng trăm đơn vị cung cấp dịch vụ kế toán uy tín và chất lượng, tự do lựa chọn đơn vị phù hợp với những tiêu chí đặt ra của doanh nghiệp thông qua nền tảng kết nối dịch vụ MISA ASP hoàn toàn miễn phí, doanh nghiệp nhấn tìm kiếm tại link dưới đây: