Cá nhân có thể làm kế toán trưởng nhiều công ty không?

Theo quy định luật kế toán 2015 và nghị định 174/2016/NĐ-CP quy định về chức danh kế toán trưởng thì hầu hết các doanh nghiệp đều cần phải bố trí kế toán trưởng trừ các doanh nghiệp siêu nhỏ, hoặc các đơn vị kinh tế nhà nước có bố trí người phụ trách kế toán nhưng sau 12 vẫn phải bố trí kế toán trưởng. Vậy một cá nhân làm kế toán trưởng tại công ty A có thể đảm nhiệm vị trí kế toán trưởng ở công ty B hay không? Cá nhân có thể đảm nhiệm kế toán trưởng cho nhiều công ty hay không?

1. Làm kế toán trưởng nhiều công ty được không?

Trả lời: Theo các văn bản quy định về kế toán trưởng gồm luật kế toán 2015 (số 88/2015/QH13) và nghị định 174/2016/NĐ-CP thì không có quy định nào cấm cá nhân đang làm kế toán trưởng ở công ty này không thể làm kế toán trưởng ở công ty khác. Như vậy, cá nhân có thể làm kế toán trưởng cho nhiều công ty miễn là đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định.

Giải thích chi tiết:

Để đảm nhiệm vị trí kế toán trưởng tại doanh nghiệp, cá nhân phải đáp ứng hai điều:

• Điều kiện 1: Không nằm trong trường hợp bị cấm làm kế toán cho doanh nghiệp.
• Điều kiện 2: Đủ các điều kiện làm kế toán trưởng về kỹ năng, chứng chỉ, kinh nghiệm.

Tại điều 52, luật kế toán số 88/2015/QH13 và điều 19 nghị định 174/2016/NĐ-CP quy định về các trường hợp không được làm kế toán như sau:

“1. Người chưa thành niên; người bị Tòa án tuyên bố hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự; người đang phải chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc.

2. Người đang bị cấm hành nghề kế toán theo bản án hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật; người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự; người đang phải chấp hành hình phạt tù hoặc đã bị kết án về một trong các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, tội phạm về chức vụ liên quan đến tài chính, kế toán mà chưa được xóa án tích.

3. Cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, vợ, chồng, con đẻ, con nuôi, anh, chị, em ruột của người đại diện theo pháp luật, của người đứng đầu, của giám đốc hoặc tổng giám đốc và của cấp phó của người đứng đầu, phó giám đốc hoặc phó tổng giám đốc phụ trách công tác tài chính – kế toán, kế toán trưởng trong cùng một đơn vị kế toán, trừ doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn do một cá nhân làm chủ sở hữu, doanh nghiệp thuộc loại hình khác không có vốn nhà nước và là doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định của pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.

4. Người đang làm quản lý, điều hành, thủ kho, thủ quỹ, người được giao nhiệm vụ thường xuyên mua, bán tài sản trong cùng một đơn vị kế toán, trừ trường hợp trong cùng doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn do một cá nhân làm chủ sở hữu và các doanh nghiệp thuộc loại hình khác không có vốn nhà nước và là doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định của pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.”

=> Như vậy trong các trường hợp trên, không hề quy định việc người đang làm kế toán trưởng tại đơn vị kinh tế khác không được đảm nhiệm vị trí kế toán trưởng.

Tại điều 54, luật kế toán số 88/2015/QH13 quy định về điều kiện và tiêu chuẩn làm kế toán trưởng như sau:

“1. Kế toán trưởng phải có các tiêu chuẩn và điều kiện sau đây:

a) Các tiêu chuẩn quy định tại khoản 1 Điều 51 của Luật này;

b) Có chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán từ trình độ trung cấp trở lên;

c) Có chứng chỉ bồi dưỡng kế toán trưởng;

d) Có thời gian công tác thực tế về kế toán ít nhất là 02 năm đối với người có chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán từ trình độ đại học trở lên và thời gian công tác thực tế về kế toán ít nhất là 03 năm đối với người có chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán trình độ trung cấp, cao đẳng.”

Ngoài ra, theo điều 21 nghị định 174/2016/NĐ-CP quy định chi tiết hơn về điều kiện về bằng cấp và kinh nghiệm của kế toán trưởng với từng loại đơn vị kế toán thì cũng không có điều nào quy định rằng người đảm nhiệm vị trí kế toán trưởng ở đơn vị khác không thể đảm nhiệm vị trí kế toán trưởng.

=> Do đó, xét cả về điều kiện làm kế toán trưởng và các trường hợp bị cấm đều không quy định việc cấm cá nhân đảm nhiệm vị trí kế toán trưởng ở nhiều đơn vị khác nhau. Do đó, cá nhân hoàn toàn có thể đảm nhiệm vị trí kế toán trưởng ở hai hoặc nhiều công ty.

2. Giải đáp một số câu hỏi

Câu hỏi 1: Kế toán trưởng có được làm giám đốc công ty khác không?

Trả lời: Kế toán trưởng có thể làm giám đốc công ty khác với trường hợp đó là doanh nghiệp siêu nhỏ hoặc công ty TNHH 1 thành viên và điều lệ doanh nghiệp không ngăn cấm việc này.

Câu hỏi 2: Kế toán trưởng công ty mẹ có được làm kế toán trưởng công ty con không?

Trả lời: Kế toán trưởng công ty mẹ hoàn toàn có thể đảm nhiệm vị trí kế toán trưởng công ty con. Vì theo quy định hiện hành không có việc cấm kế toán trưởng đảm nhiệm vị trí tại nhiều đơn vị kinh tế khác nhau, kể cả là công ty mẹ và công ty con.

Câu hỏi 3: Kế toán trưởng đảm nhiệm tại nhiều công ty thì chịu thuế TNCN như thế nào?

Dựa vào thời hạn hợp đồng lao động với công ty mà mức chịu thuế TNCN sẽ khác nhau:

• Nếu ký hợp đồng lao động trên 3 tháng => Áp dụng biểu thuế lũy tiến để xác định nghĩa vụ tính thuế.
• Nếu ký hợp đồng lao động dưới 3 tháng => Bị khấu trừ 10% số tiền nhận được nếu tổng mức trả thu nhập trên 2.000.000 VNĐ.