Các phương pháp tính thuế và khai thuế hộ kinh doanh 2025

Lựa chọn phương pháp tính thuế và khai thuế phù hợp là yếu tố then chốt giúp hộ kinh doanh vận hành hiệu quả, tuân thủ pháp luật và tối ưu hóa chi phí. Năm 2025, hệ thống chính sách thuế tiếp tục có những điều chỉnh nhằm tăng cường minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho hộ kinh doanh phát triển bền vững. Bài viết sau đây sẽ tổng hợp và cung cấp các thông tin chi tiết, chính xác về phương án khai, nộp và quản lý thuế, việc hiểu rõ từng phương pháp tính thuế và khai thuế hộ kinh doanh sẽ giúp chủ hộ đưa ra quyết định phù hợp với mô hình và quy mô hoạt động của mình.

1. Hộ kinh doanh phải kê khai thuế khi nào?

Căn cứ khoản 2 Điều 4 Thông tư 40/2021/TT-BTC, nghĩa vụ kê khai và nộp thuế của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh phụ thuộc vào mức doanh thu trong năm dương lịch. Cụ thể, nếu tổng doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm trên 100 triệu đồng, hộ kinh doanh sẽ phát sinh nghĩa vụ thuế và phải thực hiện kê khai, nộp thuế theo quy định, bao gồm:

• Thuế môn bài
• Thuế giá trị gia tăng (GTGT)
• Thuế thu nhập cá nhân (TNCN)

Ngược lại, trường hợp doanh thu trong năm từ 100 triệu đồng trở xuống, hộ kinh doanh được miễn nộp thuế GTGT và TNCN. Tuy nhiên, vẫn cần lưu ý:

• Việc xác định doanh thu được căn cứ trên doanh thu thực tế phát sinh, không phải doanh thu kê khai chủ quan.
• Dù có thuộc diện không phải nộp thuế, hộ kinh doanh vẫn phải đảm bảo kê khai trung thực, chính xác, đầy đủ và nộp hồ sơ thuế đúng thời hạn theo quy định.

Như vậy, chỉ khi vượt ngưỡng doanh thu 100 triệu đồng/năm, hộ kinh doanh mới bắt buộc phải kê khai và nộp các loại thuế phát sinh tương ứng. Việc xác định đúng ngưỡng này là cơ sở quan trọng để thực hiện nghĩa vụ thuế đúng quy định, tránh rủi ro pháp lý trong quá trình hoạt động.

2. Các phương pháp tính thuế hộ kinh doanh trong năm 2025

Căn cứ Điều 5 và Điều 7 Thông tư 40/2021/TT-BTC (được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư 100/2021/TT-BTC), hiện nay có hai phương pháp tính thuế đang được áp dụng đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh:

(1) Phương pháp kê khai

Đây là phương pháp tính thuế dựa trên doanh thu thực tế phát sinh trong kỳ tính thuế (tháng hoặc quý), do hộ kinh doanh tự khai và tự chịu trách nhiệm.

Đối tượng áp dụng:

• Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có quy mô lớn.
• Các trường hợp khác tự nguyện đăng ký áp dụng phương pháp kê khai, dù chưa đạt quy mô lớn.

Tần suất kê khai:

• Thông thường kê khai theo tháng.
• Có thể kê khai theo quý nếu đáp ứng điều kiện và có lựa chọn phù hợp.

Quy định bổ sung:

• Doanh thu tính thuế phải phản ánh đúng thực tế. Trường hợp phát hiện sai lệch, cơ quan thuế có quyền ấn định lại doanh thu.
• Phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ. Riêng một số ngành nghề đặc thù có xác nhận doanh thu từ cơ quan chức năng thì có thể miễn thực hiện kế toán.
• Không phải thực hiện quyết toán thuế cuối năm.

(2) Phương pháp khoán

Phương pháp khoán áp dụng cho hộ kinh doanh không thuộc diện kê khai, theo đó cơ quan thuế sẽ xác định doanh thu và mức thuế phải nộp cố định trong năm.

Đối tượng áp dụng:

• Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh quy mô nhỏ.
• Không đủ điều kiện hoặc không đăng ký nộp thuế theo phương pháp kê khai.

Tính chất áp dụng:

• Không phải thực hiện chế độ kế toán.
• Có thể sử dụng hóa đơn lẻ, nhưng phải lưu trữ đầy đủ hóa đơn, chứng từ, hợp đồng liên quan và xuất trình khi cơ quan thuế yêu cầu.

Các trường hợp đặc biệt:

• Nếu hộ khoán được thông báo mức thuế từ đầu năm, sẽ thực hiện nộp thuế theo thông báo.
• Trường hợp ngừng hoặc tạm ngừng kinh doanh trong năm, cơ quan thuế sẽ điều chỉnh mức thuế tương ứng.
• Nếu hộ khoán kinh doanh không trọn năm, việc áp dụng nghĩa vụ thuế sẽ dựa trên doanh thu ước tính trong năm và ngưỡng 100 triệu đồng để xác định nghĩa vụ nộp thuế GTGT, TNCN.

>> ĐỌC THÊM: Từ 01/7/2025: Hộ kinh doanh phải tham gia BHXH bắt buộc nếu có lao động hoặc trực tiếp lao động thường xuyên
>> ĐỌC THÊM: Hộ kinh doanh doanh thu dưới 1 tỷ đồng nộp thuế như thế nào theo quy định hiện hành?

3. Bỏ hoàn toàn thuế khoán đối với hộ, cá nhân kinh doanh từ ngày 01/01/2026 

Lộ trình cải cách thuế đối với hộ kinh doanh đã bước sang giai đoạn quyết định khi Quốc hội chính thức thông qua việc xóa bỏ hoàn toàn hình thức thuế khoán kể từ ngày 01/01/2026.

Cụ thể, ngày 17/5/2025, Quốc hội ban hành Nghị quyết 198/2025/QH15 về cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân, trong đó quy định bỏ phương pháp tính thuế khoán đối với hộ kinh doanh từ đầu năm 2026. Trước đó, đề xuất ban đầu là áp dụng từ ngày 01/7/2026, nhưng đã được điều chỉnh sớm hơn để tạo bước chuyển mạnh mẽ trong quản lý thuế và khuyến khích chuyển đổi hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp.

Động thái này phù hợp với định hướng tại Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị – văn kiện mang tính chiến lược nhằm hoàn thiện khung pháp lý cho kinh doanh cá thể, thu hẹp khoảng cách giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ, thúc đẩy chuyển đổi mô hình sản xuất – kinh doanh theo hướng minh bạch, chuyên nghiệp hơn.

Cụ thể, tại tiểu mục 7 Mục II của Nghị quyết, Bộ Chính trị yêu cầu:

• Xóa bỏ hình thức thuế khoán chậm nhất trong năm 2026.
• Số hóa và đơn giản hóa các thủ tục về kế toán, thuế, bảo hiểm, tạo điều kiện dễ tuân thủ, dễ thực hiện.
• Cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm kế toán, dịch vụ tư vấn và đào tạo cho hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.

Việc chính thức chấm dứt thuế khoán không chỉ là bước cải cách hành chính, mà còn là tín hiệu mạnh mẽ thúc đẩy quá trình minh bạch hóa hoạt động kinh doanh, nâng cao năng lực tự chủ tài chính và tăng cường kỷ luật thuế. Hộ kinh doanh sẽ cần sẵn sàng cho giai đoạn mới – khi phương pháp kê khai và ứng dụng công nghệ sẽ trở thành chuẩn mực bắt buộc trong quản lý thuế.

Chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp là một lựa chọn của nhiều hộ kinh doanh hiện nay. Chính vì thế, Combo MISA ASP STARTUP BOOST là bộ giải pháp toàn diện dành cho doanh nghiệp mới thành lập và cả những hộ kinh doanh đang sẵn sàng chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp chuyên nghiệp. Từ kế toán, thuế, BHXH đến hóa đơn điện tử – mọi nghiệp vụ đều được tích hợp trong một nền tảng duy nhất, giúp bạn chuẩn hóa ngay từ đầu và tiết kiệm thời gian vận hành. Đăng ký ngay hôm nay để nhận được ưu đãi hấp dẫn và được đội ngũ chuyên gia hỗ trợ tận tình – đúng lúc, đúng nhu cầu, đúng lộ trình phát triển:

Tạm kết:

Nắm vững quy định hiện hành về phương pháp tính thuế và khai thuế hộ kinh doanh là phương pháp tốt nhất giúp tránh rủi ro pháp lý và mở ra cơ hội tối ưu chi phí và quản trị dòng tiền một cách chủ động. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã cung cấp trong bài viết trên sẽ đem lại nhiều giá trị hữu ích cho bạn đọc.