Từ ngày 01/01/2026, quy định mới sẽ xóa bỏ hoàn toàn cơ chế thuế khoán, mở ra một giai đoạn chuyển đổi sang phương thức quản lý thuế hiện đại, minh bạch và sát thực tế hơn. Thay đổi này không chỉ tác động đến cách thức kê khai, nộp thuế mà còn là bước tiến quan trọng trong quá trình số hóa và chuẩn hóa hoạt động kinh doanh cá thể tại Việt Nam. Bài viết này sẽ tổng hợp và cập nhật các thông tin chính xác nhất về vấn đề này.
1. Thuế khoán là gì? Áp dụng cho đối tượng nào?
1.1. Khái niệm
Thuế khoán là một hình thức tính thuế đơn giản, trong đó cơ quan thuế ấn định một mức thuế cố định hàng tháng hoặc hàng năm dựa trên doanh thu ước tính của hộ kinh doanh hoặc cá nhân kinh doanh, thay vì dựa trên doanh thu hoặc lợi nhuận thực tế.
Căn cứ theo khoản 7 và khoản 9 Điều 3 Thông tư 40/2021/TT-BTC, phương pháp khoán được hiểu là phương pháp tính thuế theo tỷ lệ trên doanh thu khoán, do cơ quan thuế xác định, và mức thuế này đã bao gồm toàn bộ nghĩa vụ thuế thuộc ngân sách nhà nước.
Cách tính này được áp dụng khi không thể xác định rõ ràng thu nhập thực tế, do người nộp thuế không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ. Do đó, cơ quan thuế sẽ căn cứ vào:
- Hồ sơ tự khai của người nộp thuế
- Dữ liệu ngành Thuế
- Ý kiến từ Hội đồng tư vấn thuế cấp xã
Hiểu một cách đơn giản, thuế khoán là khoản thuế “gói gọn” được ấn định sẵn, hộ/cá nhân kinh doanh chỉ cần nộp đúng số tiền đó, không cần kê khai chi tiết từng khoản thu nhập.
1.2. Đối tượng áp dụng thuế khoán
Theo khoản 8 Điều 3 Thông tư 40/2021/TT-BTC, hình thức thuế khoán áp dụng đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh không thực hiện hoặc không đầy đủ chế độ kế toán – hóa đơn – chứng từ, và không thuộc các trường hợp sau:
- Trường hợp 1: Hộ/cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai – thường là các mô hình có quy mô lớn hoặc tự nguyện chọn kê khai.
- Trường hợp 2: Cá nhân kinh doanh nộp thuế theo từng lần phát sinh, thường là các hoạt động kinh doanh mang tính thời vụ, không cố định địa điểm như: kinh doanh lưu động, nhận thầu xây dựng tư nhân, v.v.
Lưu ý:
- Hộ, cá nhân nộp thuế theo phương pháp khoán không bắt buộc phải thực hiện chế độ kế toán.
- Điều kiện về doanh thu áp dụng thuế khoán hiện nay là trên 100 triệu đồng/năm.
2. Quy định về việc chính thức bỏ hoàn toàn thuế khoán đối với hộ kinh doanh từ ngày 1/1/2026?
Ngày 17/5/2025, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 198/2025/QH15 về cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân. Trong đó, ấn định thời điểm chính thức xóa bỏ thuế khoán đối với tất cả hộ kinh doanh là từ ngày 01/01/2026.
Trước đó, ngày 04/5/2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 68-NQ/TW, đặt ra loạt nhiệm vụ, giải pháp hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân. Đáng chú ý, tại Tiểu mục 7, Mục II của Nghị quyết đã nêu rõ:
- Xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất trong năm 2026.
- Hoàn thiện khung pháp lý về kinh doanh cá thể, rút ngắn khoảng cách giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp.
- Khuyến khích chuyển đổi hộ kinh doanh sang doanh nghiệp thông qua cải tiến chế độ kế toán, thuế, bảo hiểm… theo hướng minh bạch, dễ tuân thủ.
- Hỗ trợ nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung và tư vấn miễn phí cho hộ kinh doanh.
Trong quá trình trình Quốc hội, Bộ Tài chính đã đề xuất điều chỉnh thời điểm áp dụng từ 01/7/2026 lên 01/01/2026, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc triển khai đồng bộ các chính sách hỗ trợ và số hóa quản lý thuế.
Tóm lại: Từ 01/01/2026, thuế khoán chính thức không còn áp dụng cho hộ kinh doanh. Đây là bước chuyển quan trọng trong quá trình cải cách, hướng đến minh bạch hóa và chuyên nghiệp hóa hoạt động kinh doanh cá thể.
3. Căn cứ xác định thuế khoán đối với hộ kinh doanh hiện nay
Theo quy định tại khoản 1 Điều 13 Thông tư 40/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính, thuế khoán đối với hộ kinh doanh được xác định dựa trên nhiều nguồn thông tin phối hợp, cụ thể gồm:
- Tờ khai của hộ kinh doanh: Do chính hộ tự kê khai, dựa trên ước tính doanh thu và mức thuế tương ứng cho cả năm tính thuế.
- Dữ liệu quản lý thuế hiện có: Cơ quan thuế căn cứ trên cơ sở dữ liệu đã thu thập, lưu trữ về hoạt động kinh doanh của hộ.
- Ý kiến từ Hội đồng tư vấn thuế cấp xã/phường: Hội đồng này đóng vai trò hỗ trợ thẩm định tính hợp lý của doanh thu và thuế suất dự kiến.
- Phản hồi từ quá trình công khai thông tin: Cơ quan thuế công bố công khai mức doanh thu và thuế khoán dự kiến cũng như chính thức, đồng thời tiếp nhận ý kiến góp ý từ các bên liên quan như: Ủy ban nhân dân, Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc địa phương và chính các hộ khoán.
Về quy trình công khai:
- Lần 1: Công khai để tham khảo, thu thập ý kiến về mức doanh thu và thuế khoán dự kiến.
- Lần 2: Công khai mức doanh thu và thuế khoán chính thức của năm tính thuế.
Thông tin được công khai thông qua nhiều hình thức:
- Niêm yết giấy tại địa bàn cư trú/kinh doanh
- Gửi trực tiếp đến hộ kinh doanh, các cơ quan và tổ chức liên quan
- Công bố trên Trang thông tin điện tử của ngành Thuế.
Tóm lại: Thuế khoán không đơn thuần là con số ấn định một chiều từ cơ quan thuế mà là kết quả của quá trình tổng hợp từ khai báo chủ thể, dữ liệu thực tế, ý kiến chuyên môn và phản hồi cộng đồng.
Combo MISA ASP STARTUP BOOST chính là giải pháp trọn gói dành cho doanh nghiệp mới thành lập và những hộ kinh doanh đang muốn chuyển lên Doanh nghiệp: Từ chuẩn hóa sổ sách kế toán, khai thuế, đăng ký BHXH đến phát hành hóa đơn điện tử – tất cả tích hợp trong một nền tảng duy nhất, tối ưu cho hành trình khởi nghiệp bài bản và chuyên nghiệp. Hãy nhanh tay đăng ký để được hỗ trợ nhanh chóng và kịp thời nhất với mức ưu đãi khủng:

4. Sau khi bỏ hoàn toàn thuế khoán, hộ và cá nhân kinh doanh sẽ nộp thuế theo cách nào?
Từ ngày 01/01/2026, phương pháp thuế khoán chính thức bị bãi bỏ theo quy định tại khoản 6 Điều 10 Nghị quyết 198/2025/QH15. Theo đó, tất cả hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh sẽ không còn áp dụng phương pháp tính thuế theo tỷ lệ doanh thu do cơ quan thuế ấn định, mà phải chuyển sang các phương pháp tính thuế khác theo Luật Quản lý thuế hiện hành.
Các phương pháp nộp thuế thay thế:
(1) Phương pháp kê khai
– Áp dụng cho:
- Hộ/cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên
- Có hoạt động kinh doanh thường xuyên, ổn định
– Phương thức:
- Kê khai doanh thu thực tế theo từng kỳ (tháng hoặc quý)
- Tính thuế theo biểu thuế suất do cơ quan thuế quy định với từng ngành nghề
- Sử dụng hóa đơn điện tử, đặc biệt là hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền đối với ngành nghề bán lẻ, ăn uống, vận tải, giải trí…
(Căn cứ: Khoản 1 Điều 11 Nghị định 123/2020/NĐ-CP, được sửa đổi tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP.)
(2) Phương pháp nộp thuế theo từng lần phát sinh
– Áp dụng cho:
- Cá nhân có hoạt động kinh doanh không thường xuyên
- Không có địa điểm kinh doanh cố định
– Phương thức:
- Mỗi lần phát sinh nghĩa vụ thuế, cá nhân phải kê khai riêng biệt và nộp thuế tương ứng
- Thường áp dụng cho người kinh doanh lưu động, kinh doanh thời vụ
Sự chuyển đổi từ khoán sang kê khai là một phần tất yếu trong chủ trương hiện đại hóa và minh bạch hóa hệ thống thuế, giúp phản ánh đúng thực tế kinh doanh và tạo sân chơi công bằng hơn giữa các chủ thể kinh doanh. Việc bỏ thuế khoán đồng nghĩa với việc mọi hộ và cá nhân kinh doanh cần chủ động ghi chép doanh thu, quản lý chứng từ, sử dụng phần mềm kế toán/hóa đơn điện tử để đáp ứng các yêu cầu mới về khai thuế.
Tạm kết:
Chuyển mình khỏi thuế khoán là một thay đổi lớn và cũng là cơ hội để hộ kinh doanh nâng cao năng lực quản lý, tiếp cận gần hơn với chuẩn mực tài chính chuyên nghiệp. Giai đoạn chuyển tiếp có thể còn nhiều bỡ ngỡ, song với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và hỗ trợ kịp thời từ cơ quan thuế, quá trình này sẽ trở thành bàn đạp cho sự phát triển trong tương lai. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi vừa cung cấp sẽ đem lại nhiều giá trị hữu ích cho bạn đọc.