0 lượt xem
Hệ thống chính sách thuế tại Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ. Trong đó, Thông tư số 86/2024/TT-BTC được xem là một bước đi chiến lược nhằm hiện đại hóa công tác đăng ký thuế, gắn kết chặt chẽ hơn giữa dữ liệu thuế và dữ liệu dân cư quốc gia. Không chỉ đơn thuần là văn bản thay thế Thông tư 105/2020/TT-BTC, Thông tư 86 mang theo nhiều cải cách cốt lõi, từ thay đổi cơ chế nhận diện người nộp thuế đến số hóa toàn bộ quy trình quản lý và xử lý hồ sơ thuế.
1. Những điểm mới trong Thông tư 86 về đăng ký thuế
Thông tư số 86/2024/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành ngày 23/12/2024 (có hiệu lực từ ngày 06/02/2025), thay thế Thông tư số 105/2020/TT-BTC về đăng ký thuế. Những điểm mới đáng chú ý, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025, bao gồm:
(1) Thay thế mã số thuế bằng số định danh cá nhân
Theo Điều 5 và điểm k, l, n khoản 2 Điều 4 Thông tư 86/2024/TT-BTC, từ ngày 01/7/2025, số định danh cá nhân (SDDCN) do Bộ Công an cấp sẽ chính thức được sử dụng thay cho mã số thuế đối với:
- Cá nhân là người nộp thuế
- Người phụ thuộc
- Hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh (thông qua SDDCN của người đại diện).
Việc cấp mã số thuế riêng cho các đối tượng trên sẽ được dừng từ sau ngày 30/6/2025. Sau thời điểm này, mọi hoạt động quản lý thuế sẽ căn cứ vào số định danh cá nhân.
(2) Bổ sung chương riêng về thủ tục đăng ký thuế đối với cá nhân, hộ kinh doanh
Nhằm phù hợp với cơ chế sử dụng số định danh thay cho mã số thuế, Thông tư 86 thiết kế riêng Chương III quy định chi tiết về trình tự, thủ tục đăng ký thuế áp dụng cho:
- Hộ kinh doanh
- Cá nhân kinh doanh
- Hộ gia đình
- Cá nhân nộp thuế.
So với Thông tư 105 trước đây, quy định mới giúp đơn giản hóa thủ tục và phù hợp với việc tích hợp dữ liệu định danh.
(3) Kết nối và khai thác Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trong đăng ký thuế
Thông tư số 86/2024/TT-BTC bổ sung quy định hoàn toàn mới tại Điều 36 nhằm triển khai việc khai thác và sử dụng thông tin từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để phục vụ thủ tục đăng ký thuế. Cụ thể:
- Cơ quan thuế sẽ tự động tra cứu thông tin cá nhân đã có sẵn từ dữ liệu dân cư
- Người nộp thuế không phải khai lại thông tin đã có sẵn
- Việc thực hiện thủ tục đăng ký thuế có thể thông qua tài khoản định danh điện tử.
(4) Thiết lập quy trình dự phòng trong trường hợp hệ thống gặp sự cố
Trong trường hợp hệ thống công nghệ thông tin như: Hệ thống đăng ký thuế điện tử, Hệ thống quốc gia về đăng ký kinh doanh và Hệ thống cơ sở dữ liệu dân cư,… gặp trục trặc kỹ thuật hoặc phát sinh tình huống bất khả kháng, cơ quan thuế sẽ giải quyết thủ tục đăng ký theo quy trình dự phòng (quy định tại Điều 37 Thông tư 86). Điều này bảo đảm việc xử lý hồ sơ không bị gián đoạn.
(5) Điều chỉnh hệ thống mẫu biểu đăng ký thuế
Thông tư 86 ban hành hệ thống biểu mẫu đăng ký thuế mới tại Phụ lục II, thay thế cho các mẫu cũ tại Thông tư 105. Các mẫu mới được thiết kế phù hợp với việc sử dụng số định danh cá nhân, các ứng dụng công nghệ thông tin cũng như kết nối dữ liệu liên ngành.
2. Thông tư 86/2024/TT-BTC có hiệu lực từ ngày nào?
Theo quy định tại Điều 38 Thông tư số 86/2024/TT-BTC, thời điểm áp dụng và hiệu lực của Thông tư này được xác định như sau:
– Thông tư chính thức có hiệu lực kể từ ngày 06 tháng 02 năm 2025, thay thế hoàn toàn cho Thông tư số 105/2020/TT-BTC ngày 03/12/2020 – văn bản trước đây hướng dẫn về đăng ký thuế.
– Tuy nhiên, một số nội dung có lộ trình áp dụng riêng, cụ thể:
- Việc sử dụng mã số thuế do cơ quan thuế cấp cho cá nhân, hộ kinh doanh, hộ gia đình vẫn tiếp tục được duy trì đến hết ngày 30/6/2025.
- Kể từ ngày 01/7/2025, toàn bộ hoạt động sử dụng mã số thuế đối với cá nhân, hộ gia đình và hộ kinh doanh sẽ chuyển sang sử dụng số định danh cá nhân, theo đúng tinh thần quy định tại Điều 35 Luật Quản lý thuế.
– Ngoài ra, nếu có sự điều chỉnh, sửa đổi hoặc thay thế các văn bản pháp lý được dẫn chiếu trong Thông tư 86 thì việc áp dụng sẽ tuân theo các văn bản mới nhất được ban hành.
3. Lưu ý dành cho hộ kinh doanh
Để đảm bảo tuân thủ đúng lộ trình chuyển đổi theo Thông tư số 86/2024/TT-BTC, hộ kinh doanh cần lưu ý một số nội dung trọng yếu sau:
– Chuyển đổi mã số thuế sang số định danh cá nhân
Từ ngày 01/7/2025, hộ kinh doanh sẽ không còn sử dụng mã số thuế do cơ quan thuế cấp trước đây. Thay vào đó, việc quản lý thuế sẽ được thực hiện thông qua số định danh cá nhân của người đại diện hộ kinh doanh. Do đó, cần chủ động rà soát và chuẩn bị cho việc chuyển đổi này đúng thời hạn quy định để tránh ảnh hưởng đến hoạt động kê khai, nộp thuế hoặc giao dịch hành chính.
– Cập nhật thông tin định danh đầy đủ, chính xác
Một yêu cầu then chốt trong giai đoạn chuyển đổi là đảm bảo thông tin số định danh cá nhân của người đại diện được cập nhật chính xác trong hệ thống cơ quan thuế. Việc thiếu sót hoặc sai lệch thông tin có thể dẫn đến gián đoạn trong quản lý thuế và ảnh hưởng đến quyền lợi của hộ kinh doanh.
– Thủ tục hành chính và thời gian xử lý hồ sơ
Theo quy định mới, sau khi tiếp nhận hồ sơ hợp lệ, cơ quan thuế sẽ cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký thuế hoặc Thông báo mã số thuế qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế trong thời hạn tối đa 03 ngày làm việc. Hộ kinh doanh nên theo dõi và tra cứu thông tin trên cổng dịch vụ thuế điện tử để đảm bảo tiếp nhận đầy đủ thông báo cần thiết.
Tạm kết:
Việc ban hành Thông tư 86/2024/TT-BTC đánh dấu một mốc thay đổi quan trọng trong thủ tục đăng ký thuế và thể hiện định hướng nhất quán của ngành tài chính trong việc chuyển đổi số và đơn giản hóa hành chính. Với các quy định mới như sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế, ứng dụng cơ sở dữ liệu dân cư, hay thiết lập quy trình dự phòng linh hoạt, Thông tư 86 hứa hẹn sẽ nâng cao hiệu quả quản lý thuế, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người nộp thuế trong bối cảnh mới.
