Mỗi cá nhân hay nhóm cá nhân khi lựa chọn mô hình hộ kinh doanh đều cần một cơ sở pháp lý để đảm bảo hoạt động hợp pháp – đó chính là Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Không chỉ là minh chứng cho sự tồn tại của một hộ kinh doanh trong mắt pháp luật, loại giấy tờ này còn là điều kiện tiên quyết để tiếp cận các quyền lợi và nghĩa vụ theo quy định. Bài viết dưới đây sẽ giúp làm rõ khái niệm Giấy chứng nhận đăng ký HKD, đồng thời cung cấp mẫu cập nhật mới nhất phục vụ nhu cầu tham khảo và sử dụng thực tiễn.
1. Điều kiện được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh
Để được cơ quan đăng ký kinh doanh cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh (HKD), cá nhân hoặc nhóm cá nhân thành lập HKD cần đáp ứng đầy đủ các tiêu chí pháp lý theo quy định hiện hành. Cụ thể như sau:
– Ngành, nghề kinh doanh phải hợp pháp: HKD chỉ được phép đăng ký hoạt động trong các ngành, nghề không thuộc danh mục bị cấm đầu tư kinh doanh theo quy định của Luật Đầu tư. Những ngành nghề có điều kiện cũng cần đáp ứng các điều kiện tương ứng theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
– Tên hộ kinh doanh được đặt đúng quy định: Tên gọi của HKD phải được xây dựng phù hợp với quy định tại Điều 88 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP, bao gồm các nguyên tắc về cấu trúc tên, yếu tố phân biệt, không gây nhầm lẫn với tên của hộ kinh doanh khác, và không sử dụng từ ngữ, ký hiệu vi phạm đạo đức xã hội hoặc thuần phong mỹ tục.
– Hồ sơ đăng ký đầy đủ và hợp lệ: Người đăng ký cần chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ theo hướng dẫn từ cơ quan có thẩm quyền, đảm bảo nội dung trung thực, chính xác, và tuân thủ định dạng theo quy định pháp luật. Hồ sơ không hợp lệ sẽ bị trả lại kèm theo văn bản hướng dẫn điều chỉnh.
– Thực hiện nghĩa vụ tài chính khi đăng ký: Việc nộp lệ phí đăng ký HKD là điều kiện bắt buộc. Mức lệ phí được áp dụng theo biểu phí do Bộ Tài chính ban hành, và chỉ sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính, cơ quan đăng ký mới xem xét cấp giấy chứng nhận.
2. Tải mẫu Giấy chứng nhận đăng ký HKD
– Mẫu Giấy chứng nhận đăng ký HKD (mẫu mới nhất)
Từ ngày 01/7/2023, mẫu Giấy chứng nhận đăng ký HKD áp dụng theo Phụ lục VI-1 ban hành kèm theo Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Mẫu này được sử dụng cho các trường hợp đăng ký mới HKD.
Tải mẫu Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh (mẫu mới nhất) – Phụ lục VI-1
– Mẫu Giấy đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký HKD
Trong trường hợp Giấy chứng nhận đăng ký HKD bị mất, cháy, rách, nát hoặc bị tiêu hủy dưới hình thức khác, hộ kinh doanh cần sử dụng mẫu Giấy đề nghị cấp lại theo Phụ lục III-6 ban hành kèm theo Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT.
Tải mẫu Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh (mẫu mới nhất) – Phụ lục VI-2
>> ĐỌC THÊM: Điều kiện đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể
>> ĐỌC THÊM: Những điều cần lưu ý khi thành lập hộ kinh doanh
3. Hiệu lực pháp lý của Giấy chứng nhận đăng ký HKD
Giấy chứng nhận đăng ký HKD không chỉ là căn cứ xác nhận sự tồn tại hợp pháp của hộ kinh doanh, mà còn là cơ sở pháp lý để xác lập quyền và nghĩa vụ trong quá trình hoạt động. Giá trị pháp lý và thời điểm bắt đầu được phép kinh doanh được xác định như sau:
– Giá trị pháp lý của thông tin trên Giấy chứng nhận
Kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký HKD, mọi thông tin được ghi nhận trên văn bản này – bao gồm tên hộ kinh doanh, ngành nghề, địa chỉ trụ sở, người đại diện… – đều có hiệu lực pháp lý. Đây là căn cứ để HKD thực hiện các giao dịch dân sự, ký kết hợp đồng và làm việc với cơ quan nhà nước.
– Thời điểm hộ kinh doanh được phép bắt đầu hoạt động
HKD có thể chính thức triển khai hoạt động kinh doanh kể từ ngày cấp Giấy chứng nhận, ngoại trừ các ngành nghề thuộc danh mục đầu tư kinh doanh có điều kiện – khi đó, phải đáp ứng đầy đủ điều kiện kèm theo trước khi hoạt động thực tế.
– Trường hợp đăng ký ngày bắt đầu hoạt động sau thời điểm cấp giấy
Trong trường hợp HKD lựa chọn ngày bắt đầu hoạt động kinh doanh muộn hơn ngày cấp giấy, thì quyền hoạt động chỉ phát sinh từ ngày đã đăng ký đó. Quy định này tạo điều kiện linh hoạt cho hộ kinh doanh chuẩn bị nguồn lực, mặt bằng hoặc hoàn tất các điều kiện kinh doanh cần thiết, nhất là với những ngành nghề có yêu cầu đặc thù.
4. Thẩm quyền cấp và thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký HKD
Theo quy định tại Điều 14 và Điều 16 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP, cơ quan có thẩm quyền cấp, cấp lại và thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh là Phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện.
Cụ thể, các phòng ban này có trách nhiệm:
– Cấp Giấy chứng nhận đăng ký HKD
Phòng Tài chính – Kế hoạch sẽ xem xét và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho các hộ kinh doanh đủ điều kiện theo quy định. Hồ sơ hợp lệ sẽ được tiếp nhận, kiểm tra và xử lý trong thời gian quy định.
– Cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký HKD
Trong trường hợp Giấy chứng nhận bị mất, hư hỏng, cháy, rách hoặc bị tiêu hủy, hộ kinh doanh có thể yêu cầu cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền trên.
– Thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký HKD
Cơ quan này cũng có quyền thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký HKD nếu hộ kinh doanh không tuân thủ các quy định của pháp luật, hoặc nếu phát hiện có thông tin sai lệch trong hồ sơ đăng ký.
5. Trường hợp nào sẽ bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký HKD?
Giấy chứng nhận đăng ký HKD có thể bị thu hồi trong một số trường hợp vi phạm pháp luật hoặc không tuân thủ quy định về hoạt động kinh doanh. Cụ thể, các trường hợp sau đây sẽ dẫn đến việc thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh:
– Thông tin trong hồ sơ đăng ký là giả mạo: Nếu phát hiện nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh là sai sự thật hoặc cố ý cung cấp thông tin giả mạo, Giấy chứng nhận sẽ bị thu hồi.
– Ngừng hoạt động kinh doanh quá 06 tháng mà không thông báo: HKD không được phép ngừng hoạt động quá 6 tháng liên tục mà không thông báo cho Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện và Cơ quan thuế. Việc không thực hiện thông báo sẽ dẫn đến thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký.
– Kinh doanh ngành, nghề bị cấm: Trường hợp HKD thực hiện hoạt động trong các ngành, nghề bị pháp luật cấm sẽ bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký.
– Hộ kinh doanh thành lập trái quy định: Nếu hộ kinh doanh được thành lập bởi những cá nhân không đủ quyền thành lập hộ kinh doanh, Giấy chứng nhận cũng sẽ bị thu hồi.
– Không thực hiện báo cáo theo quy định: HKD có nghĩa vụ gửi báo cáo theo quy định tại Khoản 6 Điều 16 Nghị định 01/2021/NĐ-CP. Nếu không gửi báo cáo trong thời gian 03 tháng kể từ ngày hết hạn, hoặc không thực hiện yêu cầu bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền, Giấy chứng nhận đăng ký sẽ bị thu hồi.
– Thu hồi theo quyết định của Tòa án hoặc yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền: Trong một số trường hợp đặc biệt, Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh sẽ bị thu hồi theo quyết định của Tòa án hoặc theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền khác, căn cứ vào các quy định của pháp luật hiện hành.
6. Trường hợp xin cấp lại Giấy chứng nhận
Hộ kinh doanh có thể đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh trong những trường hợp sau:
– Làm mất Giấy chứng nhận: Trường hợp Giấy chứng nhận bị mất do sự cố khách quan hoặc chủ quan, hộ kinh doanh có quyền đề nghị cấp lại.
– Giấy chứng nhận bị hư hỏng: Nếu Giấy chứng nhận bị cháy, rách, nát hoặc bị tiêu hủy dưới hình thức khác, hộ kinh doanh cũng có thể yêu cầu cấp lại.
Quy trình xin cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh được thực hiện qua hai bước chính như sau:
Bước 1: Đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận
Hộ kinh doanh cần gửi văn bản đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh tới Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt trụ sở hộ kinh doanh. Văn bản đề nghị phải được điền đầy đủ thông tin cần thiết và nêu rõ lý do cấp lại.
Tải Mẫu văn bản đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh
Bước 2: Cơ quan có thẩm quyền xem xét và cấp lại
Sau khi nhận được văn bản đề nghị, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện sẽ xem xét và tiến hành cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký HKD trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu hợp lệ từ hộ kinh doanh.
MISA ASP triển khai chương trình ưu đãi MISA ASP STARTUP BOOST với mong muốn được đồng hành và hỗ trợ các doanh nghiệp từ những ngày đầu thành lập. Combo bao gồm nhiều khuyến mãi hấp dẫn. Anh/chị hãy nhanh tay đăng ký để nhận ưu đãi cũng như sự tư vấn kịp thời:

Tạm kết:
Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh không đơn thuần là một loại giấy tờ hành chính mà còn là dấu mốc pháp lý ghi nhận sự khởi đầu của một hành trình kinh doanh chính danh. Việc nắm rõ nội dung, giá trị pháp lý và sở hữu mẫu giấy chứng nhận mới nhất sẽ giúp hộ kinh doanh hoạt động minh bạch, thuận lợi hơn trong quá trình làm việc với cơ quan chức năng và đối tác. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi vừa cung cấp qua bài viết sẽ đem lại nhiều giá trị hữu ích đối với bạn đọc.